Een verzoek aan Facebook

Wat zijn we tegenwoordig nog zonder social media? Over het antwoord mag je wat mij betreft best even nadenken. Want als we eerlijk zijn, kunnen we haast niet ontkennen dat media als Facebook, Twitter, Linkedin, Instagram, Snapchat en Whatsapp volledig in onze dagelijkse routine zijn geïntegreerd. Vanaf het moment dat we na een te korte nacht onze ogen weer voorzichtig openen, worden we direct geconfronteerd met een tsunami aan pushberichten, likes, posts, tweets, appjes, shares, blogs en mails. Vaak zijn we er blij mee, worden we er vrolijk van, geeft het ons afleiding en krijgen we er energie van. We weten wat er in de wereld speelt, op elk moment van de dag: van lokale drama tot mondiale vraagstukken. Van de politiek in Den Haag tot de verkiezingen in de VS.  We schieten kiekjes van alles wat ons bezig houdt en bloggen over de meest uiteenlopende onderwerpen. En alles wordt natuurlijk gedeeld. So far, so good… 

Toch lijkt deze invasie van digitale ‘sociale’ interactie ook een duidelijke keerzijde te hebben. Social media neigt steeds vaker een platform te worden voor mensen die onder de vlag van anonimiteit en gewapend met de vrijheid van meningsuiting hun matig onderbouwde mening vrij baan willen geven. Of het nu gaat om Zwarte Piet, asielzoekers, voetbal of verkeer: men maakt er een kunst van om met zoveel mogelijk taalfouten de meest bijzondere, maar voornamelijk tenenkrommende opvattingen met iedereen te delen. Dat hierbij zo nu en dan een doodsbedreiging of ziektetoewensing wordt ingezet, lijkt inmiddels de normaalste zaak van de wereld te zijn. Vooral op Facebook zie ik geregeld de meest trieste reacties voorbij komen. Begrijp me niet verkeerd: ik ben een groot voorstander van vrije meningsuitingen. Maar wanneer deze worden misbruikt om stompzinnige en kleingeestige reacties te plaatsen op doorgaans ingewikkelde en beladen nieuwsfeiten, heeft het naar mijn idee niets meer met meningsuiting te maken.

Los van het feit dat geen enkele van deze zelfbenoemde ‘deskundigen’ in staat is om ook maar één zin in correct Nederlands te formuleren, vind ik het gemak waarmee de meest kansloze uitingen worden vereeuwigd op het internet ronduit zorgwekkend. Wie zijn deze mensen? Peter R. de Vries heeft er – terecht, vind ik – al meerdere malen aandacht aan besteed in zijn televisieprogramma ‘Internetpesters aangepakt’. En wanneer hij dit soort figuren confronteert met hun digitale uitwerpselen, blijken het meestal simpele zielen te zijn die hun vrije tijd liever achter de pc doorbrengen dan werkelijk de deur uit te gaan en écht contact te maken. Mensen die niet in staat zijn een normaal gesprek te voeren met de medemens, maar het wel nodig vinden om hun afval dagelijks te lozen op social media. Waarom krijgen dit soort kortzichtige karakters de gelegenheid om dit te doen? Waarom roept niemand hen een halt toe? Waar is de ouderwetse ‘draai om de oren’ als je het nodig hebt?

En dan kom ik uiteindelijk bij de titel van deze blog. Een verzoek aan Facebook. Want als er één partij is die iets aan deze overdosis van primitieve opvattingen kan doen, dan zijn het onze vrienden uit de VS. De Big Brother van social media. Er hoeft maar een tepel zichtbaar te zijn en het tietenteam van Zuckerberg staat klaar om de wereld te behoeden voor ongewenste pornoprovocatie. Zelfs informatieve foto’s om mensen te waarschuwen voor de gevaren van borstkanker komen niet langs de kuisheidskeuring van Facebook. Aan dit vakkundige team heb ik een vriendelijk verzoek. Gebruik jullie kennis en kunde nou eens voor een echt goed doel: het beperken van dit soort lage, beledigende, racistische maar vooral niets toevoegende reacties op Facebook. Hebben jullie geen verantwoordelijkheidsbesef? Jullie zijn op dit moment als een populaire kroeg zonder beveiliging: iedereen kan naar binnen, maar als het uit de hand loopt grijpt niemand in. Wat mij betreft heeft de pauperpreventie op Facebook echt meer aandacht nodig. En geloof me, dan knijpt iedereen graag een oogje dicht bij een willekeurige tepel op de tijdlijn…